Η Αγία Βαρβάρα έζησε όταν στον αυτοκρατορικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης ήταν ο Διοκλητιανός. Ο πατέρας της ήταν τοπικός άρχοντας στην Ηλιούπολη (Μπάαλμπεκ) στο Λίβανο. Λεγόταν Διοσκόρος και ήταν φανατικός ειδωλολάτρης. Ο πατέρας της εκτός από τα υλικά αγαθά, είχε δώσει στην Αγία και μόρφωση.
Η Αγία Βαρβάρα όντας όμορφη γυναίκα, κλείστηκε από τον πατέρα της, όταν εκείνος έφυγε για ταξίδι, σε έναν πύργο ούτως ώστε να μην μπορεί κανένας να την δει. Κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού της, σκεπτόμενη την παρουσία του Θεού στην φύση, ανακάλυψε την αληθινή θρησκεία μόνη της και από ειδωλολάτρισσα έγινε Χριστιανή. Φεύγοντας ο πατέρας της, άφησε εντολή να κατασκευαστεί ένα λουτρό στον πύργο και σε αυτό να ανοιχτούν δύο παράθυρα. Η Αγία Βαρβάρα έδωσε εντολή να ανοιχτεί και ένα τρίτο, θέλοντας έτσι να μαρτυρήσει την πίστη της στον τριαδικό Θεό.
Γυρνώντας από το ταξίδι ο πατέρας της, και βλέποντας το τρίτο παράθυρο, θύμωσε. Τον θυμό του αύξησε η άρνηση της Αγίας να δεχτεί τα συνοικέσια που είχε φέρει μαζί του ο πατέρας της, η ομολογία ότι ήταν πλέον Χριστιανή και όχι ειδωλολάτρισσα, καθώς και το ότι μπροστά του η Αγία Βαρβάρα έκανε το σταυρό της. Στον θυμό του πάνω ο πατέρας της προσπάθησε να την αποκεφαλίσει και η Αγία τράπηκε σε φυγή. Κατά την διάρκεια της φυγής της, βρέθηκε στο βουνό όπου κρύφτηκε σε έναν βράχο που άνοιξε θαυματουργικά στα δύο. Όμως ένας βοσκός που είδε το θαύμα, το ανέφερε στον πατέρα της, ο οποίος συνέλαβε τελικά την Αγία και την οδήγησε στον έπαρχο της περιοχής, Μαρκιανό.
Εκεί η Αγία ομολόγησε για μια ακόμη φορά την πίστη της και περιγέλασε τα είδωλα. Ο έπαρχος πρόσταξε τον βασανισμό της με βούνευρα, αγκίστρια και σφυριά. Πληγωμένη και βαριά τραυματισμένη η Αγία φυλακίστηκε και στο κελί της εμφανίστηκε το βράδυ ο Χριστός όπου θεράπευσε όλες της τις πληγές και την παρότρινε να διατηρήσει την πίστη της. Ο έπαρχος βλέποντας την άλλη μέρα την Αγία θεραπευμένη, αντί να πιστέψει στον Χριστό, διέταξε να συνεχιστούν τα βασανιστήρια της Αγίας Βαρβάρας. Ένα από αυτά ήταν και η περιφορά της στους δρόμους γυμνή. Όταν όμως πήγαν να την γυμνώσουν, ένα νέφος κατέβηκε από τον ουρανό και τύλιξε το σώμα της Αγίας μην επιτρέποντας σε κανέναν να το δει. Μια γυναίκα, η Ιουλιανή, βλέποντας το θαύμα αυτό θέλησε να διακυρήξει κι αυτή την πίστη της και να υπομείνει μαζί με την Αγία Βαρβάρα τα μαρτύρια. Έτσι κι έγινε, έως ότου ο έπαρχος διατάξει τον αποκεφαλισμό και των δύο γυναικών.
Ο πατέρας της Αγίας Βαρβάρας θέλησε να εκτελέσει με τα ίδια του τα χέρια την εντολή του επάρχου και έτσι η Αγία Βαρβάρα παρέδωσε το πνεύμα της στον Ιησού Χριστό μετά τον αποκεφαλισμό της από τον ίδιο της τον πατέρα, ενώ η Ιουλιανή παρέδωσε το πνεύμα της αποκεφαλισμένη από τα χέρια του δημίου. Γυρίζοντας από τον τόπο του μαρτυρίου ο Διόσκορος προς το σπίτι του, δέχτηκε την Θεία δίκη υπό την μορφή ενός κεραυνού που τον χτύπησε και τον έκανε στάχτη. Για τον λόγο αυτό η Αγία Βαρβάρα θεωρείται προστάτιδα του πυροβολικού μας.
Η μνήμη της Αγίας Βαρβάρας εορτάζεται στις 4 Δεκεμβρίου
Απολυτίκιο της Αγίας Βαρβάρας:
«Της Τριάδος την δόξαν ανακηρύττουσα, εν τω λουτρω τρεις θυρίδας υπεσημήνω σοφως, κοινωνίν πατρικήν λιπουσα πάνσεμνε όθεν ηγώνισαι λαμπρως, ως παρθένος ευκλεής, Βαρβάρα Μεγαλομάρτυς. Αλλά μη παύση πρεσβεύειν, ελεηθηναι τας ψυχάς ημων»